KURUL 1
- Biyoistatistik
- Davranış Bilimleri
- Deontoloji ve Tıp Tarihi
- Halk Sağlığı
- Tıbbi Biyokimya
- Tıbbi Biyoloji
KURUL 2
- Biyofizik
- Biyoistatistik
- Davranış Bilimleri
- Tıbbi Biyokimya
- Tıbbi Biyoloji ve Genetik
- Tıbbi Terminoloji
- Klinik Mesleki Beceriler
deont 3
Taberi 'firdevsul hikmeyi' yazdı.
ilk defa yavru atma abartus hadisesini yazan bilgindir.
diş hastalıkları ve dişlerin sabitlenmesi üzerine problemlerin çözümünü araştırır.
Ahmed ed dineveri eczacılık ve farmokognazi ile uğraşmıştır
kitabun nebatı yazdı.
ebu bekir er razi
beytül hikmenin sürekli içinde olduğu için büyük bir bilgi hazinesi vardır.
El havi fit tıb önemli eseridir.El Havi fit tıp muazzam bir Tıp ansiklopedisi
El-Havi fit-Tıb ilk defa 1279-1280 yıllarında Antakya’lı Faraç İbni Salim
tarafından Latince ’ye tercüme edilmiştir.
yine er razinin bir kitabı camiul kebir
Cremonali gerard tarafından latinceye çevrilmiştir.
et tıbbil munsari adlı kitabı başka bir eseridir.
Er razi dünyada ilk defa psikolojik bir eser yazıyor ve et tıbur ruhani
+taksimül illel
el fisül fit tıb
el medhal ile tıb
et tibbul munık
el kabi fittıb
sıretul hukame
er-Razi için çocuk tabiplerin babası
e almıştır.
Yine öldürücü hastalıklar adıyla bilinen ‘’İlelul Katile’’ bir başka eseridir.
Zehirler ve panzehirler hakkında yazmış olduğu bu kitap dönemine göre iyi bir
toksikoloji kitabıdır.
Özellikle çocuklarda baş ağrısı, bademcik, boğaz ağrıları gibi hastalıkların çok
kısa sürede tedavi edilebileceğinden bahseden‘’Bûrûs-saah’’ adlı eserdir.
zamanında el kındiyi eleştiren bir kitabı mevcuttur
Er-Razi tıp tarihinde ilk defa hayvan bağırsaklarından imal ettiği iplikleri
ameliyatta kullanmıştır. Yine derin yaralarda fitil uygulanması
önemli bir farmasötik şekil olup günümüzde de aynı şekilde kullanılmaktadır.
İlaç yapımında ‘’beyaz kurşun merhemi’’ (dilüe Pb Subasetat)ilk defa Razi
tarafından kullanılmıştır Ebubekir Er-Razi kuşkusuz yirminci yüzyılın başına kadar ve bugünün de bazı
prensipleri dahil olmak üzere bütün dünyada gelmiş-geçmiş en büyük tabip ve
tıp otoritesi olarak kabul edilir
Ali bin abbas el mecusi
+Kamılus Sinaatı't Tıbbıye (The Complete Art of Medicine)
Bugün Ali bin Abbas’ın kitapları birçok kütüphanede yazma eser olarak mevcut olup tüm
dünyaya dağılmıştır. İlk dönemlerde Latinceye çevrilmiş sonra Avrupa'nın hemen bütün
dillerine çevirileri yapılmıştır. Salerno tıp fakültesinde yıllarca başucu tıp kitabı olarak
okutulmuştur.
deont 4
ebu ali hüseyin bin abdullah bin sina
Hocasının kendisine tavsiyesi şudur; -‘’sakın ilimden başka bir şeyle uğraşma’’. !!!!!!!!!
Bir gün kitapçılar çarşısında satın aldığı bir eseri eve getirdiğinde Farabi'nin El Ibane adlı eseri olduğunu fark
eder. İşte bu kitap tam da aradığı ve kafasındaki problemleri çözecek olan kitaptır.
Bir dönem felsefe ile uğraştığı için Gazneli Mahmut'a şikayet edilir ve sapık olduğu, dinden çıktığı, üzerine baskı
yapılması gerektiği söylenir.
Bir dönem felsefe ile uğraştığı için Gazneli Mahmut'a şikayet edilir ve sapık olduğu, dinden çıktığı, üzerine baskı
yapılması gerektiği söylenir.
Bu dönemde sarayın hem veziri hem tabipliğini yapar bu şehirde. Bu dönemde 4 ay kadar hapsedilir ve
hapisteyken ‘’Kitab-ul Hidaye’’, meşhur kitabı ‘’Hay bin Yakzan’’ ile ‘’Kitabul Kulenc’’ adlı eserlerini yazar.
İbni Sina'nın El-kanun fi't-Tıb kitabı Cremonalı Gerard tarafından Arapçadan Latince 'ye 12. yy’da tercüme
edilmiştir. 1473 yılından itibaren Roma'da, Milano'da, Venedik’de 1476, 79, 82, 88, 1500, 1527, 1544, 1595, 1608
yıllarında defalarca basılmıştır.
El Edvıyetul Kalbıyye: İbni Sina'nın önemli bir
diğer eseri olup kalp ile ilgilidir. 16 bölümden oluşan
bu eser birçok alt başlıktan müteşekkildir
+El urcuze fit tıb
bir bitki hakkında bir kitap yazmıştır hindiba bitkisi!
-Danışname İ Alaiyye : Arapça adıyla daha çok meşhur olan bu kitabın İbn Sina’nın Farsça olarak yazdığı bir
eserdir. Bu eser Büveyhi emiri Alauddevle Muhammed bin Rüstem adına yazılmış ve ithaf edilmiştir.
-Kitabun Necat: İbni Sina'nın özet bir eseri olup Şifa adlı kitabının daha kolay anlaşılabilir kısa bir özeti şeklinde
bir kitaptır. Bu kitabın İbranice, Latince, Almanca, İngilizce ve birçok diğer dillerde birçok defa basımı yapılmıştır.
Türkiye'de Prof. Dr. Hüseyin Atay tarafından basımı yapılmış olup el yazması nüshaları dünyanın değişik
kütüphanelerine dağılmıştır. Ülkemizde de el yazması nüshaları değişik kütüphanelerde mevcuttur.
-Risaleti aksamil hikme: İbni Sina bu kitabında tabiatın ilimlerini tek, tek ele alıp ‘’hikmet’’in kısımlarını tetkik
eder. Bu kitap dünyanın değişik kütüphanelerinde birçok el yazması nüshası ile mevcut olup İstanbul'da da
yayınlanmıştır(1880). Bundan on bir yıl sonra Hindistan'da basılmış, aradan 12 yıl geçtikten sonra Hindistan'da
ikinci baskısı yapılmıştır.
-Uyunul hikme: İbni Sina'nın bu eseri tabii ilimler ve metafizik hakkındadır. İlk dönemde Süryanice başta
olmak üzere Latince ve günümüze kadar birçok diğer dillere tercüme edilmiştir. Aynı kitabın ünlü filozof
Fahreddin er-razi tarafından yapılmış bir açıklamalı baskısı da mevcuttur. Bu kitap ‘’’hikmet'in gözleri’’’ anlamını
taşımakta olup Hikmet'e giden istikametin, hikmet yolunda görülebilecek faziletleri ve erdemlerin felsefi ve edebi
bir dille açıklar.
-Risaletul kader: Kader ile ilgilidir. Fransızca, Türkçe vd. dillere çevirisi mevcuttur.
-Risaletul mead: Ahiret hayatına dair bir eserdir.
-El Mebde'vel Mead: Metafizik ve ahlaka dair bir eseridir. Hayatin başlangıcında ahirete kadarki yasamı felsefi
bir dille ele alır
Ali bin İshak Kehhal
Arapça’da ‘’kehhal’’’ göze sürme çeken, göz sürmesi satan anlamında kullanılsa da gerçekten esas anlamı göz
Tabibi, göz doktoru anlamında kullanılır. Ali Bin İshak göz üzerine özelleşmiş bir insandır.
Yazarın aynı zamanda hayvanların yararlarını anlatan ‘’Menafiil hayevan’’ bir eseri daha mevcuttur. Bir başka
küçük eseri de göz hastalıklarına ilişkin soru ve cevaplardan oluşan bir eserdir.
İbn Butlan sadn Butlan
Ali Bin Rıdvan ile olan mektup üzerinden
tartışmalarıdır. İbn Butlan tartışmalar esnasında çok dikkatli ahlaklı zarif tavır takınan taraf olmuştur.
Bir dönem Hristiyanlığın önemli bir merkezi olan Antakya'da
kalmış, burada da bir hastanenin inşasına ve kurulmasına öncülük etmiştir.
+takvimus sıhha
+davetil etibba
+el medhal ile tıb
El Makale Fi Şurbid-deva'
-Sakyul Edviyetil Müshile Ve Terkibıha
-Makale Fi Keyfiyetı Duhulil Ğıda Fil Bedeni Hadmihi Ve Hurucihi
-El Mısriyye
-Vakatül Etibba
-Makale Fi Mudavati Sab
Said bin Hibetullah el Bağdadi
İbni Tilmiz gibi meşhur bir tabibin öğrencisidir.
-El Muğnı Fi Tedbiril Emrad Ve Marifetil İlel Vel A’rad.
-Kıtabu Halkil Insan
-El Esbab Vel Alamat
-Makale Fi Terkibil Edviye
-Makale Fi Zikril Hudûd Vel Furûk
Evhaduz Zaman Ebul Berekat
En önemli özelliği çağının en iyi psikiyatristi olmasıdır. İyi bir tabip olan Ebul
Berekat İslam toplumunda yaşamasına rağmen hiçbir zaman dini ve düşüncesi
sorun olmamıştır. ileri yaşlara kadar Yahudi olarak yaşadığı son dönemlere doğru
Müslüman olduğu bilinmektedir.
+kitabun nefis
İbn Tilmiz
el mucezul bimaristan
kaba ölüm her bin kişiden kaçı ölüyor
oranlarda hastalık bölü sağlık kız bölü erkek yap
hızlarda olay bölü tümü yapıyoruz
nedene özel ölüm hızlarında hastalık bölü yıl ortası nüfus
bebek 1 yaşa kadar yani 365 güne kadar sayılıyor.
bebek ölüm hızı 1 yaş doldurmadan ölen bölü canlı doğum
bebeğin canlılık belirtileri
(apgar)
activity kas tonusu
pulse nabız
grimace refleks
appearance cilt rengi
respiration solunum
neonotal 28 günlük bebek
erken neonotal 7 günlük bebek
geç neonotal 8 ile 28 arası
post neonotal 29 ile 365 arası
perinatal gebelik sağlığı ölçümü hesaplanırken tüm doğumlar ele alınır.
yaşa özel orantılı ölüm özel bölü tüm ölümler
Fatalite (Letalite hızı)
Hastalıktan ölen bölü hastalığa yakalanan
özel ölüm hastalıktan ölen bölü tüm ölümler
kaba doğum hızı
canlı doğum bölü yıl ortası nüfus
genel doğurganlık hızı doğum bölü yıl ortası doğurgan karı
yaşa özel doğurganlık doğum bölü belli yaş karı sayısı
Doğurganlık ileri yaşlarda fazla ise, trizomi veya konjenital anomali riskleri hakkında ailelere bilgi verilmelidir.
toplam doğurganlık hızı hesaplanırken 15 49 yaş arası karıların 5er yıl aralıklı doğum hızları teker teker toplanır.
morbidite hastalık hızları:
prevalans hızı her 100 kişiden kaç kişi hasta oluyor
eski ve yeni kanser bölü toplam nüfus
insidans yeni vaka sayısını verir
yakalanan yeni kişi bölü risk altındaki nüfus( hasta olanları çıkar geri kalan risk grubudur)
